نصیراحمد الهاشمی

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسول الله و علی آله و اصحابه الی یوم ‏الدین و ‏اما ‏بعد‏:‏

اين خلفاي هدايت كننده عبارتند از: ابوبكر صديق، عمر بن خطاب(الفاروق)، ذوالنورين عثمان بن عفان، ابوسبطين علي بن ابي طالب رضي الله عنهم و ارضاهم.

جايگاه و منزلت خلفاي راشدين و واجب بودن تبعيت از آنها:

خلفاي راشدين افضل صحابه هستند و اين خلفاي راهنما و هدايت كننده كساني هستند كه رسول الله صلی الله علیه وسلم به تبعيت و پيروي از آنها و متمسك شدن به هدايتشان امر نموده است. همانگونه كه در حديث عرباض بن ساريه رضی الله عنه آمده كه پيامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند:

«أُوصِيكُمْ بِتَقْوَى اللَّهِ وَالسَّمْعِ وَالطَّاعَةِ وَإِنْ كَانَ عَبْدًا حَبَشِيًّا فَإِنَّهُ مَنْ يَعِشْ مِنْكُمْ بَعْدِي فَسَيَرَى اخْتِلَافًا كَثِيرًا فَعَلَيْكُمْ بِسُنَّتِي وَسُنَّةِ الْخُلَفَاءِ الرَّاشِدِينَ الْمَهْدِيِّينَ فَتَمَسَّكُوا بِهَا وَعَضُّوا عَلَيْهَا بِالنَّوَاجِذِ وَإِيَّاكُمْ وَمُحْدَثَاتِ الْأُمُورِ فَإِنَّ كُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ»

«شما را به تقواي خداوند و اطاعت و فرمانبري سفارش مي كنم هرچند بنده اي حبشي باشد. هرك رضی الله عنه از شما بعد از من زنده باشد اختلافات بسياري را مشاهده مي كند پ رضی الله عنه به سنت من و جانشينان هدايت يافته بعد از من تمسك جوييد و محكم آن را بگيريد و زنهار از امورات ايجاد شده در دين بپرهيزيد چون هر نوآوري بدعت و هر بدعتي گمراهي است». أحمد (4 / 129- 127)

فضيلت و بزرگي آن ها:

اهل سنت و جماعت اجماع دارند بر اينكه فضيلت خلفا بر حسب ترتيب آنها در خلافت است. ابتدا ابوبكر، سپ رضی الله عنه عمر، سپ رضی الله عنه عثمان و در آخر علي است. در فضل و بزرگي هريك از آنها احاديث بسياري وارد شده است كه براي هر يك از آنها حديثي را روايت مي كنيم: در مورد فضيلت ابوبكر رضی الله عنه در صحيحين ثابت است كه پيامبر صلی الله علیه وسلم بر بالاي منبرش فرمود:

«لَوْ كُنْتُ مُتَّخِذًا خَلِيلًا لَاتَّخَذْتُ أَبَا بَكْرٍ خَلِيلًا لَا تُبْقَيَنَّ فِي الْمَسْجِدِ خَوْخَةٌ إِلَّا خَوْخَةَ أَبِي بَكْرٍ»

«در صورتي كه خليلي برمي گرفتم ابوبكر را خليل خويش قرار مي دادم آگاه باشيد همه درهاي رو به مسجد جز دروازه ابوبكر بسته شود»بخاري (3654)

 در فضيلت عمر رضی الله عنه در صحيحين ثابت است كه پيامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند:

«قَدْ كَانَ يَكُونُ فِي الْأُمَمِ قَبْلَكُمْ مُحَدَّثُونَ فَإِنْ يَكُنْ فِي أُمَّتِي مِنْهُمْ أَحَدٌ فَإِنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ مِنْهُمْ»

«در امتهاي پيش از شما كساني بودند كه به آنها الهام مي شد اگر چنانچه در امت من كسي باشد آن عمر است» بخاری (3689) . ومسلم (2398)

 در فضيلت عثمان رضی الله عنه در حديث عائشه رضی الله عنها كه طولاني است آمده كه گفت:«دخل أبو بكر ثم عمر ثم عثمان وعندما رآه الرسول جلس عنه وسوى ثيابه فسألته عائشة فَقَالَ أَلَا أَسْتَحِي مِنْ رَجُلٍ تَسْتَحِي مِنْهُ الْمَلَائِكَةُ»

«ابوبكر داخل شد سپس عمر رضی الله عنه داخل گرديد و بعد از او عثمان وارد شد در آن هنگام پيامبر كه نشسته بود او را ديد و لباسش را جمع نمود سپس عائشه از او در اين باره سؤال نمود. پيامبر فرمود: آيا از مردي كه ملائكه از او حيا مي كنند، حيا نكنم» مسلم برقم (2401)

 و در فضيلت علي رضی الله عنه از شيخين روايت است كه سهل بن سعد رضی الله عنه از پيامبر صلی الله علیه وسلم روايت مي كند كه در مورد سپاه خيبر فرمود:«لَأُعْطِيَنَّ الرَّايَةَ الرَّايَةَ غَدًا رَجُلًا يُحِبُّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ويحبه الله ورسولُه يفتَح الله على يديه. . . فقال: ادعوا لي عليًّا . . . فدفع الراية إليه ففتح الله عليه»

 «فردا پرچم را به دست مردي مي دهم كه خدا و رسول را دوست دارد و خدا و رسولش او را دوست دارند و خداوند بر دست او پيروزي نصيب مسلمانان مي‌گرداند… فرمود: علي را برايم صدا بزنيد… پرچم را به او داد پس خداوند بر دست او پيروزي نصيب مسلمانان گرداند». بخاري (3702) . ومسلم (2405)

ده نفري كه به آن ها مژده بهشت داده شده است:

قبلاً فضيلت صحابه را دانستيم و فهميديم كه همه آنها عادل هستند و در درجه صحابي بودن بعضي از آنها بر بعضي ديگر فضيلت دارند. افضل صحابه سبقت گيرندگان اولين در اسلام ابتدا مهاجرين سپ رضی الله عنه انصار مي باشند سپ رضی الله عنه اهل بدر، بعد از آنها اهل احد، سپ رضی الله عنه اهل جنگ احزاب سپ رضی الله عنه اهل بيعت رضوان، سپ رضی الله عنه كساني كه قبل از فتح مكه هجرت و جهاد نمودند از درجه و منزلت كساني كه بعد از آن انفاق نمودند و جنگ كردند، بيشتر است. گرچه خداوند به همه آن ها وعده نيكو داده است.

افضل و برتر صحابه خلفاي راشدين كه عبارتند از: ابوبكر صديق، عمر فاروق، عثمان ذو النورين و ابو السبطين علي بن ابو طالب، سپس عبدالرحمن بن عوف، زبير بن عوام حواري پيامبر صلی الله علیه وسلم ، طلحه بن عبيدالله، سعد بن ابي وقاص، امين امت ابوعبيده بن جراح و سعيد بن زيد بن نفيل رضي الله عنهم اجمعين مي باشند.

در فضيلت آن ها احاديثي بصورت عموم آمده و كساني هستند كه در مورد آن ها بصورت خصو صلی الله علیه وسلم حديث آمده است. از جمله احاديث كلي در فضيلت آن ها آنچه است كه احمد و اصحاب سنن از عبدالرحمن بن اخنس رضی الله عنه كه او نيز از سعيد بن زيد رضی الله عنه روايت مي كند كه گفت: بر رسول الله صلی الله علیه وسلم شهادت مي دهم كه از او شنيدم، فرمود:«عَشْرَةٌ فِي الْجَنَّةِ النَّبِيُّ فِي الْجَنَّةِ وَأَبُو بَكْرٍ فِي الْجَنَّةِ وَعُمَرُ فِي الْجَنَّةِ وَعُثْمَانُ فِي الْجَنَّةِ وَعَلِيٌّ فِي الْجَنَّةِ وَطَلْحَةُ فِي الْجَنَّةِ وَالزُّبَيْرُ بْنُ الْعَوَّامِ فِي الْجَنَّةِ وَسَعْدُ بْنُ مَالِكٍ فِي الْجَنَّةِ وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَوْفٍ فِي الْجَنَّةِ وَلَوْ شِئْتُ لَسَمَّيْتُ الْعَاشِرَ قَالَ فَقَالُوا مَنْ هُوَ فَسَكَتَ قَالَ فَقَالُوا مَنْ هُوَ فَقَالَ هُوَ سَعِيدُ بْنُ زَيْدٍ»

 «ده نفر بهشتي هستند. پيامبر صلی الله علیه وسلم بهشتي است. ابوبكر، عمر، عثمان، علي، طلحه، زبير بن عوام، سعد بن مالك، عبدالرحمن بن عوف بهشتي هستند. و اگر خدا بخواهد نفر دهم هم بهشتي است. گفتند: او كيست؟ سكوت نمود. دوباره از او پرسيدند: او كيست؟ گفت او سعيد بن زيد رضی الله عنه است». أحمد (1 / 188)

پيامبر صلی الله علیه وسلم كساني ديگر غير از عشره مبشره را به بهشت مژده داده است از جمله عبدالله بن مسعود، بلال بن رباح، عكاشه بن محصن، جعفر بن ابي طالب و كساني ديگر كه بسيارند. اهل سنت و جماعت بر آنچه نام او در نص آمده به خاطر شهادت رسول الله صلی الله علیه وسلم بر او، شهادت به بهشتي بودن او مي دهند و كسانيكه اسمشان در نص نيامده است براي آنها اميد خير دارند زيرا خداوند به همه آنها وعده بهشت داده است. همانگونه كه الله تعالي بعد از بيان صحابه و فضيلت بعضي از آنها بر بعضي ديگر مي فرمايد:{وَكُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى}( نساء 95) «خداوند به همه آنها وعده بهشت مي دهد».

 مذهب اهل سنت درباره تمام مسلمانان اين است كه آن ها را بطور قطع و يقيين بهشتي يا جهنمي نمي داند براي نيكوكاران اميد ثواب و بر گنهكاران از عذاب خدا مي‌ترسند همراه با اينكه يقيين دارند كسي كه بر توحيد بميرد در آتش براي هميشه نمي ماند. الله تعالي مي فرمايد:

{إِنَّ اللَّهَ لَا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَنْ يَشَاءُ}( نساء 116)

 «خداوند از اينكه براي او شريك قرار داده مي شود را نمي بخشد و جز آن براي هركس كه بخواهد مي بخشد».

وصلی الله وسلم علی نبینا محمد وعلی آله وصحبه أجمعین.‏

وآخر دعوانا أن الحمدلله رب العالیمن.‏